Is kombucha goed voor je lichaam? Maak het zelf!

Op zoek naar een probiotica? Dan kun je kiezen voor bijvoorbeeld kefir of voedingssupplementen. Maar wat dacht je van – the elixir of life – kombucha? Deze gefermenteerde thee wordt al zeker 2.000 jaar gedronken in Oost-Azië. En het drankje is de afgelopen jaren steeds populairder geworden…

Voordat we beginnen. Kombucha, hoe spreek je het eigenlijk uit?

Kom·boe·tjsa. Er zijn verschillende verhalen over de herkomst van de naam. De één zegt dat het een combinatie is van de Japanse woorden kombu (een soort zeewier) en cha (thee). De ander zegt dat het vernoemd is de ontdekker van dit healthy drankje: de Koreaanse dokter Kombu. Of was het nou Kimmu? Of Konmu? Goed, wij weten het ook niet.

Wat is kombucha?

Kombucha is dus gefermenteerde thee. Het belangrijkste ingrediënt is de kombucha-zwam: scoby. Dit staat voor Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast (Symbiotische kolonie van bacteriën en gisten). Door de scoby in te leggen in sterk gezoete thee met azijn start je de fermentatie. Je kunt zelf spelen met de smaak. Bijvoorbeeld door een ander soort thee te gebruiken. Of andere ingrediënten toe te voegen. Zoals gember, fruit of kruiden.

Wat doet kombucha met je lichaam?

Door de fermentatie ontstaan goede bacteriën: probiotica. Dat probiotica een positief effect heeft bij bepaalde aandoeningen is bewezen. Het is nog niet bewezen dat probiotica gezonde mensen nóg gezonder maakt. Maar er is ook niet aangetoond dat het slecht zou zijn.

De scoby produceert onder andere verschillende zuren, enzymen, vitamine C en een aantal vitamines B. Het zou een positief effect hebben op de darmflora en het immuunsysteem. Dat klinkt niet slecht, toch?

Waar koop je kombucha?

Kombucha wordt populairder. Je koopt het op steeds meer plekken. Zoals de supermarkt, natuurwinkels, online of bij de toko. Je kunt je afvragen of een flesje kombucha uit de supermarkt wel het echte spul is. Kombucha is namelijk maar beperkt houdbaar. Is jouw flesje een paar maanden of zelfs een jaar houdbaar? Dan kun je je afvragen wat eraan is toegevoegd om het zo lang houdbaar te maken.

Dus: hoe maak je zelf kombucha?

Zelf kombucha maken is eigenlijk heel eenvoudig. Je hebt maar een paar ingrediënten nodig. En een klein beetje tijd. Met de eerste fermentatie maak je de basis kombucha. Dit proces duurt ongeveer 10 tot 14 dagen, met een bereidingstijd van 45 minuten. Wil je smaken toevoegen? Dan doe je dat tijdens de tweede fermentatie. Dit proces duurt ongeveer 4 tot 5 dagen, met een bereidingstijd 30 minuten.

Wat heb je nodig voor 2 liter kombucha?

2 liter water
200 gram rietsuiker
10 gram zwarte, oolong of groene thee
let op: gebruik wel echte, onbewerkte thee. Het maakt niet uit of je losse thee of zakjes gebruikt
1 scoby
Marktplaats is je vriend, maar er zijn ook webshops die het verkopen. Wij hopen snel een partner te vinden waar we naar kunnen verwijzen.
50 ml bestaande kombucha of kombucha startervloeistof

Photo by Unsplash

Optioneel:
Verse ingrediënten zoals gember of kruiden

Dit heb je ook nodig:

Pan
Grote glazen vaas of pot (minimaal 2,5 liter). Gebruik geen plastic!
Luchtdoorlatend doek (bijvoorbeeld een neteldoek). Een koffiefilter of een groot stuk keukenpapier kan ook. Als het maar om te mond van de glazen vaas past
Groot elastiek
Zeef
4 glazen (beugel)flesjes van 500 ml

De bereiding

Kook 500 ml water in de pan. Voeg de 10 gram thee toe en laat deze ongeveer 15 min trekken. Haal de theezakjes/losse thee eruit.
Voeg de rietsuiker bij de thee. Roer net zo lang tot het oplost.
Schenk de zoete thee in een grote glazen vaas of pot. Voeg de overige 1,5 liter koud water toe.
Controleer of de thee nu is afgekoeld. De temperatuur mag niet hoger zijn dan 40 graden.
Voeg de 50 ml bestaande kombucha of kombucha startervloeistof toe en roer het door. Leg de scoby er daarna voorzichtig in.
Dek de glazen vaas of pot nu af met een doek/keukenpapier/koffiefilter en sluit het af met een elastiek. Zo kan er zuurstof bij, maar viezigheid en ongedierte kunnen de kombucha niet verstoren.
Zet de vaas of pot op een warme, donkere plek. Na zo’n tien tot veertien dagen is de fermentatie van de kombucha klaar. De exacte duur hangt af van de omstandigheden, zoals de temperatuur. Proef voorzichtig vanaf een dag of 10. Nog te zoet? Laat het dan nog even staan.

Tip:
De perfecte omgevingstemperatuur is tussen de 23 en de 29 graden.

De tweede fermentatie – smaakjes toevoegen

Haal je nieuwe scoby samen met zo’n 300 ml uit de vaas. Zet het apart in een glazen pot of vaas, met een doek erover heen. Dit is je startervloeistof. Gebruik het binnen een paar dagen voor een nieuwe portie kombucha!

Vul de flesjes ongeveer 1/5 met de smaken die je toe wilt voegen. Gebruik je fruitsap? Let er dan op dat het 100% fruitsap is.

Zeef je kombucha. Zo verwijder je ‘fiebeltjes’. Voeg de kombucha vervolgens bij de smaakjes, in de flesjes. Let erop dat je de flesjes niet tot aan de rand vult (1 á 2 cm ruimte is voldoende) en sluit de flessen goed af.

Zet de flessen kombucha opnieuw op een warme, donkere plek voor het tweede fermentatie proces. Dit duurt ongeveer 4 á 5 dagen.

Zet de flessen in de koelkast. Je kombucha is nu klaar voor gebruik.